MUNICIPALITY OF SINILOAN (LAGUNA), Historical Data of Part 2

1. Lt. Col. Jacinto Ad. de los Reyes 3. Lt. Col. Felix Reyes 5. Major Nicasio Valderrama 7. Major Daniel Razo 9. Major Pedro Realeza 11. Capt. Hilario Fernandez 13. Capt. Pedro Valverde 15. Lt. Daniel Villegas 17. Lt. Eliseo Castro, Jr. 19. Lt. Cecilio Arnesto 21. Lt. Santos Advento 23. Lt. Alberto Relenas 25. Lt. Bayani de Guzman 27. Sgt. Custodio Adaro 29. Sgt. Miguel Ecelajado 31. Pvt. Amado S. de Leon 33. Pvt. Juanito Serrano 35. Pvt. Lope Fernandez 37. Pvt. Roman Pitargao 39. Pvt. Pio Javier 41. Pvt. Angel Javier 43. (MRS.) Lida Dakila Pvt. 45. Pvt. Peter Sardal 47. Pvt. Gil Ausilio 49. Pvt. Vicente Ausilio 51. Pvt. Numeriano Damis 53. Pvt. Pedro Acoba 55. Pvt. Zosimo Advento 57. Pvt. Jose Perez 59. Pvt. Mateo Reyes 61. Andres Castro 63. Jesus Recio 65. Tomas Montinola 67. Beatio Octia 69. Serafin Valderrama 71. Bonifacio Villasoto 73. Hilario Gaantia 75. Beniga Pagola 77. Onofre Razo 79. Pablo Relativo 81. Basilio Oresco 83. Eladio Palma Eliseo 85. Benito Laberinto 87. Teofilo Jamilan 89. Juanito Acelajado 91. Cedeng Alcantara 93. Emilio Cadiente 95. Mrs. Gregorio Ilaw 97. Victor Violante 99. Demetria Advento 101. Mario Cajano 103. Lacio Razon 105. Maxima Alvarez 107. Cornelio Recha 109. Eulalia Advento

2. Lt. Col. Ponciano Tabig 4. Major Francisco Rellosa 6. Major Manuel Lopez 8. Major Porfirio Tubig 10. Capt. Arturo Relenas 12. Capt. Pastor Reyes 14. Capt. Antonio Adricula, Sr. 16. Lt. Antonio Adricula, Jr. 18. Lt. Alijandro Serrano 20. Lt. Gonzalo Redena 22. Lt. Venancio de Guzman 24. Lt. Arsenio de Rosas 26. Lt. Emilio Reyes 28. Sgt. Donato Ignacio 30. Sgt. Marcelo Dres 32. Mrs. Alfonso Tenida 34. Pvt. Marciano de Rosas 36. Pvt. Geminiano Sikat 38. Pvt. Rufo Roldan 40. Pvt. Gabino Aca 42. Pvt. Elias Adolfo 44. Pvt. Eusebio Adrias 46. Pvt. Celestino Em 48. Pvt. Dominador Espital 50. Pvt. (Mrs.) Salome Barbalosa 52. Pvt. Timoteo Advento 54. Pvt. Prudencio Acorda 56. Pvt. Miguela Bautista 58. Pvt. Patrocinio Alvarez 60. Pvt. Rafael Lopez 62. Pedro Madridejo 64. Venancio Bobadilla 66. Napoleon Pagtakhan 68. Engracio Cajano Pvt. - Sgt. 70. Geminiano Reyes 72. Inocencio Adrias 74. Higino Calsado 76. Calixto Javier 78. Antonio Relativo 80. Teodoro Valverde 82. Miguel Pleto 84. Tino Castillo 86. Hugo Rivera 88. Gregorio Ravinera 90. Felisa Flores 92. Esteban Valerozo 94. Gregorio Ilaw 96. Pedro Reyes 98. Aniceto Assacian 100. Miss Gloria Rosel 102. Genar Razon 104. Marciano Javier 106. Guillermo Misqueda 108. Valeriano Religioso

10. 95% of the residential houses were destroyed, burned, demolished or strafed.
11. Three drugstores were burned - Redor, Antigua and Serrano.
12. 100% of the commercial establishments were destroyed.
13. Partially damaged were - Puericulture Center, Dispensary, and market.
14. The Spanish stone bridge was demolished.
15. The river control of the plaza was knocked off and made to serve as a culvert pass across the river during the liberation.
16. The Baybay Academy Building was demolished.
17. Roads, streets, and lots were full of craters from the explosions of bombs from March 22, 24 to 31, 1945.
18. The Americans liberated us on April 3^rd, 1945.

1. Through the U.S.-P.I. War Damage Commission, the public buildings, like the school buildings, churches & theaters and ricemills have been reconstructed.
2. Ninety per cent of the residential houses and commercial establishments were reconstructed by war damage funds.
3. Back pays from combat and guerrilla activities helped build the town. Abundant rice harvests and good coconut prices also helped in rebuilding the town.
4. The architecture of houses greatly improved. Businessmen prospered. Searches and experimentations brought about the birth of new industries like the duck industry, lumbering, and palay culture are greatly improved by the ECA and the MSA.

The baptismal practices in Siniloan are unique and interesting. As soon as a child is born to a couple, one of the first considerations, if not the first and foremost question, that confronts the parents is who the godfather or godmother of the baby would be. It always is the practice that when the baby is a boy, a "ninong" or godfather is selected; if a baby girl, then a "NINANG" or godmother is chosen. Rare is the occasion when the selection of either godfather or godmother is reversed, that is, a godfather for a baby girl or a godmother for a baby boy. Rare, too, is the occasion when and godfather and godmother are selected for one child.

When both mother and baby are strong enough, the baptism is usually performed. The father of the baby or the godparents of the child do/does the hard-to-do task of notifying the selected baptismal sponsor. This is done weeks before the celebration to give ample time for the sponsor's preparation for the baptism. Being a sponsor incurs great responsibility because the sponsor begins to be the second parent to the baby. He buys his baptismal dress which the baby will wear during the Sunday ceremony. This suit is usually brought by the sponsor to the baby's house the evening before the baptismal morning, together with a bottle of wine or whiskey, usually "tinto" and one fifty centavo coin for the candle ceremony, more popularly called "pakandila." This fifty-centavo piece is not really spent for candles but usually kept by the mother for the baby. It is only spent when most necessary for the baby's welfare.

On the second Sunday for the baptismal, the infant is brought to church after the High Mass by a neighbor or old woman or by the baby's grandmother. She carries the usually sleeping baby in her arms, protected from either sun or rain by an umbrella. If the sponsor can afford to pay for a band of musicians to conduct the baby from the house to the church, usually the band conducts the baby, and welcomed to church by the bells ringing. The baptismal fee is either paid for by the child's parents or sponsor, but usually by the sponsor. After the ceremony, the baby is brought home with or without the musical band as the case may be, but this time, the sponsor so lovely dressed, holds the protecting umbrella over the baby's head. Church bells ring, proclaiming the baby's being a real Christian, during the going home ceremony. Ladies and gentlemen who had been invited by the sponsor go with the group home, each carrying a platter of "ubi," "leche plan (flan)," or gelatin dessert, a platter of bread, puto, or rice cakes, and "suman," and some drinks. This group is entertained at luncheon by the baby's parents.

The sponsor usually gives the infant a baptismal gift aside from the baptismal dress and delicacies. She or he gives the baby a necklace or some money from five pesos up, depending on the sponsor's likes.

Baptism does not end here. As the child grows, she or he is remembered by the grandparents every Christmas, giving him or gifts in money or dresses or whatever the godparents likes to give her or him. The sponsor, too, takes equal responsibiity on the infant's death or marriage, that is, if unfortunately, the baby dies, the godparent shoulders

half the funeral expenses. This consists of the coffin, the "burulan" or funeral carriage, usually decorated with colored paper, the burial fee, the music, and the food for the friends who help and mourn the baby's death. If death comes when the godchild is already a grown-up, the godparent buys another suit for him to be worn at death. If still a baby, he usually wears the baptismal dress at death.

Isang araw ng Sabado ay nakita kong maraming tumataga ng kawayan sa gilid ng bundok na aking daraanan. Marami silang kalabaw na sa palagay ko'y silang hihila sa natayang kawayan. Sila ay isang barkadahan. Binilisan ko ang aking lakad, sa bungad na malamang kung bakit ganoong karaming tao ang samasamang tumaga ng kawayan.

"Aba, Ka Jose, kayo pala. Eh bakit kayo isang barkada sa pagtaga niyan?"

"Naku, itong si Angel, huli na pala sa balita. Hindi mo ba alam na ibinulang manok ng Ka Julian si Rogelio kay Rosie, at na-ari naman?"1

"Ano bang bulang manok?"

"Taong ito. Iyon ay isang bahagi lamang na ang tungo ay sa pag-iisang dibdib ng isang dalaga at binata kung magkasundo."

"Halika ng dine, Ka Jose, at sabihin mo sa akin kung anu-anung mga bahagi ang sinasabi mo."

"At inusisa nga naman ng Ka Jose. Ang bulong manok ay isang pagtalaw [pagdalaw?] ng isang kamag-anak o kaibigan ng lalaki. Itong kinatawang ito ay pupunta sa bahay ng babae at ipagbibigay-alam na ang dalaga ay napupulo ng isang binata. Sapagka't hindi malalaman ng mga matatanda ng babae ang mga bagay-bagay ay hindi sila makasagot sa pakay ng kinatawan. [torn]
sila'y humingi ng palugit nang mapag-usapan nilang [torn]
tanda at tuloy matanong ang kanilang anak."

"Sapagka't walang linaw ang iisang [torn]
kinatawan, ang bahagi ng lalaki ay [torn]"

"Isang gabi matapos ang ilang araw at linggo ng [unreadable], sila'y magpapasigu. Ang sigu ay walang iba kundi ipagbibigay alam ng kinatawan na sa Linggo o ano mang araw sila'y magbabalik nang malaman ang sinapit ng unang lakad. Itinatanong din ng kinatawan kung sinu-sino ang dapat nilang ipagsama sa pagpanhik. Kailangan ang mga tao bilang saksi sa pag-uusapan."

"At dumating ang araw na napagka-isahan sa sigu. Maraming tao, kamag-anak ng lalaki at kamag-anak ng babae. Ito ang tinatawag na adyuhan. Dito sa bahaging ito pinag-uusapan ang lahat na dapat gawin o ibigay sa babae, ng bahay o dili o dili kaya ay pinakukumpuni ang bahay. Pinag-uusapan pa rin ang mga gastosin sa kasal kung magkakatuluyan. Mayroong humihingi pa rin ng palayan o kaingin. Mayroong ang lalaki pa ang siyang gagasta sa lahat. Mayroong hati ang babae at lalake sa gugol sa handa, sa damit at pagkakasal. Pinag-uusapan pa rin kung gaano katagal magsisilbi ang lalaki. Pag sinabing magsilbi ay doon tumitira sa bahay ng babae na katulad ng kasama sa bahay. Umiigib ito ng tubig, nangangahoy at ginagampanan pa ang ibang gawain sa bahay. Sa panahong ito nasusubok ang ugali ng isa't isa."

"Isang araw ng Linggo, pagkatapos na maisakatuparan ang mga pinagkasunduan sa adyuha, ay isasagawa naman ang tinatawag na "bilang." Ang mga kabig ng lalaki ay inihahatid ng banda ng musika sa bahay ng babae. Dadatnan na ang mga kabig ng babae. Ang mga pinagkasunduan sa adyuhan ay babasahing muli at titingnan kung natupad na ang dapat na matupad. Kung ang mga bagay-bagay na napagkasunduan na, [unreadable] naman sa

kuwarta ang isusunod. Ang amang-binyag ng lalaki ay may dala ng kuwarta da dapat ibilang. Pinagkukurus ang kuwarta at matapos na gawin ng amang-binyag ay kakabigin na ng inang-binyag ang babae ang ibinilang."

sabihin ay magsayaw ang mga punong abala ng lalaki. At sa tugtog nga ng banda ay nagsasayaw ang matatanda ng lalaki.

At sa wakas ay dumating din ang araw ng kasal. Pagka-umaga na ay nagbibihis na ang mga kakasalin, ini-ina, ina-ama, at mga abay. At ini-ina at ina-ama ay maaaring umuna sa simbahan o sumabay sa ikakasal. At mga ikakasal at ang mga abay ay sinusundo ng banda ng musika patungo sa simbahan. Ang mga abay ay magkakapareha na, isang binata at isang dalaga. Sila ay matatalik na kaibigan ng ikakasal na babae at lalaki. Kalimitan, kung patunguo pa lamang sa simbahan ang mga ikakasal ay nasa hulihan ang mga abay at pagkatapos ng kasal, pagbalik ng bahay o pasilbi, ang mga bagong kasal ay nasa unahan na ng mga abay. Ang mga abay ng ini-ina at ina-ama ay pinaiinom ng alak ng bagong kasal sa kanilang pagpanhik. Ang lalaki ay nagsasalin sa kopita at ang mga babae naman ang nagdudulot sa iinom. Pagka-inom ay ibinabagsak ang kopita upang magbigay-tanda ng pagiging buhay ng bagong kasal sa haharapin sa kanilang buhay. Ang mga ini-ina at ina-ama ay susunduin ng banda ng musika para pumunta sa sibi. Pagka-kaon sa kanila ay saka pa naman kakaonin ang tinatawag na "tambag," kung mayroon. Ito ay alay ng matalik na kaibigan ng kahit na alin sa bagong kasal. Ito'y iniaalay sa pamamagitan ng mga "verso." Pagkatapos ng tanghalian sa sibe, ang mga bagong kasal ay inihahatid sa ini-ina ng musiko. Magkasukob sa payong ang bagong kasal, na kasunod din ang ini-ina at ina-ama. Sa bahay ng ini-ina magpapahinga ang mga bagong kasal sa tanghali hanggang hapon. Pag sapit ng hapon ay sila muli ay kinakaon ng musiko, kasama ang mga kaibigan at magulang nila.

Pagkakain ng hapunan ay sinisimulan naman ang "basag liyo." Ito ay isang pagkakataon upang maibigay sa bagong kasal ang ala-ala ng mga kaibigan, kamag-anank, magulang, at mga kapatid. May nagbibigay ng mga kagamitan pantahan katulad ng mga baso, pinggan, banig, kumot, at iba pa. May dokumento ng lupang ibinibigay o dili kaya ay kalabaw. Mayroon din namang kuwarta na ipinagkakaloob sa bagong kasal. Ang tumatanggap ng mga ito ay ang sentenciador na naka-upo sa tabi ng mesa na nilalagyan ng mga basag. Isa sa sentenciador ay kamag-anak ng lalaki at ang isa ay sa babae. Pagkatapos ng paglalagayan ng mga basag ay isinusulit ng lalaki sa babae ang mga naipong mga ala-ala sa kanilang dalaw. Dito ay ginagawa ang kasayahan sa bagong kasal. Mayroon diyang pinaghahalikan silang dalawa o dili kaya ay ang kung tawaging "asawa ko" ang babae. Dito nagtatapos ang tagumpay ng lalaki sa kanyang pag-aasawa.

"Naku, Ka Jose, marami palang baytang ang daraanan bago matapos, ano?"

"Oo, at kung minsan ay inaakalang madaling magagawa ay nasisira pa din. Kaya kung ikaw ay makaka-isip lumagay sa tahimik ay pagbubutihin mo agad at nang hindi ka mapintasan.

----------0----------

sibe mga abay basay liyo

ini-ina at ina-ama bulong-manok adyuhan

bubida pakiramdaman bindisyun

1. Sino ang nagbubulong-manok?
2. Ang nagaganap sa adyuhan?
3. Ano ang tungkulin ng inang-binyag at amang-binyag sa bilang?
4. Sino-sino ang nagkakabit ng bubida?
5. Ano ang ibig sabihin ng "basag-liyo?"

Resource Persons: Prepared by:

Transcribed from:

Historical Data of the Municipality of Siniloan, Province of Laguna, online at the National Library of the Philippines Digital Collections.